Sức khỏe thể chất & tinh thần của người mẹ sau khi sinh đặc biệt nhạy cảm, yên cầu nhiều sự gây được sự chú ý và giúp sức từ người thân trong mái ấm gia đình. Kề bên những biến chứng sau sinh, nữ giới cũng có không ít nguy cơ bị ảnh hưởng về tâm lý, dẫn đến trầm cảm sau sinh. Bài viết tiếp sau đây sẽ nói rõ rệt hơn về bệnh trầm cảm sau sinh, cũng giống như chia sẻ một số tuyệt kỹ giúp cải thiện tình trạng này.
Xem thêm: Trầm cảm là gì? Nguyên nhân của bệnh trầm cảm
Mục Lục
Trầm cảm sau sinh là gì?
Trầm cảm có thể ở mức nhẹ, vừa hoặc nặng trĩu, thực sự có thể tự khỏi, nhưng cũng có rất nhiều trường hợp nặng trĩu không can thiệp điều trị kịp thời dẫn đến người mẹ mất tự chủ, có mặt hành vi tự hủy hoại bản thân, thậm chí lựa chọn cách xong xuôi sinh mệnh cả mẹ & con.
Trầm cảm sau sinh (PPD) là tình trạng người phụ nữ bị rối loạn cảm hứng, đổi mới về thể chất & tâm lý, hành vi sau khi sinh con. Họ thường có suy nghĩ tiêu cực, mệt mỏi, cáu gắt, buồn chán, lo lắng nhiều vấn đề trong đời sống. (1)
Rối loạn này dễ gặp gỡ ở bất cứ người mẹ nào, nhưng chiếm tỷ trọng cao nhất ở nữ giới lần đầu sinh con và bệnh thường phát triển trong vòng 1 năm đầu sau sinh. Theo nhiều đo lường, có khoảng 10-20% phụ nữ sau khi sinh rơi vào rối loạn tâm lý, trầm cảm. Trong đó có 15% hoàn cảnh có mặt trầm cảm trong 3 tháng đầu sau sinh, 15 – 25% diễn ra trong năm đầu sau sinh.
Nguyên nhân dẫn tới trầm cảm sau sinh?
Cũng như những rối loạn tâm thần khác, có tương đối nhiều lý do và yếu tố có thể gây trầm cảm sau sinh nhưng Chưa hẳn trường hợp nào cũng có thể xác minh được tại sao chi tiết. Tuy nhiên đối với phụ nữ sau khi sinh, sự sụt giảm & bất ổn của hormone sẽ là yếu tố chủ yếu ớt.
Một số lý do, nhân tố được xác minh có thể gây ra bệnh trầm cảm sau sinh:
Hormone thay đổi bất ngờ
Sau khi sinh nở, nồng độ hormone progesterone & estrogen sụt giảm một cách bất ngờ. Ngoài ra, sự sụt giảm của hormone tuyến giáp trong giai đoạn này cũng góp thêm phần gây ra chứng trầm cảm.
Trên thực tế, hormone thay đổi khiến phụ nữ mang thai & sau khi sinh trở nên nhạy cảm, dễ cáu cáu, buồn phiền, chán nản,… Tuy vậy, đây không hoàn toàn là vì Sao trực tiếp gây ra các rối loạn tâm thần ở phụ nữ sau sinh. Thực tế, rối loạn hormone chỉ được xem là yếu tố cộng hưởng dẫn đến trầm cảm và những rối loạn cảm xúc.
Mất ngủ/ thiếu ngủ
Mất ngủ/ thiếu ngủ & trầm cảm là hai chứng bệnh có mối tương quan qua lại. Trầm cảm rất có thể gây ra những triệu chứng rối loạn giấc ngủ & tình trạng mất ngủ kéo dài cũng có thể có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh, đồng thời khiến bệnh tiến triển nặng hơn.
Mất ngủ là vấn đề sức khỏe thường gặp mặt ở nữ giới sau khi sinh do tác động của rối loạn hormone, rối loạn đồng hồ sinh học do phải chăm bẵm con cái, lo sợ, suy nghĩ quá nhiều,… Các nghiên cứu giúp cũng cho thấy, chất lượng giấc ngủ xoàng xĩnh làm tăng thêm nguy cơ mắc những bệnh tâm thần.
Di truyền
Trầm cảm sau sinh và các bệnh rối loạn cảm xúc đã được chứng minh có công dụng di truyền. Các nghiên cứu giúp được thực hiện cho biết thêm, chế độ bệnh sinh của chứng bệnh này có sự tham gia của một số gen. chính vì thế, sản phụ có mẹ, chị/ em gái bị trầm cảm sau sinh cần chủ động tầm soát để kịp thời phát hiện và can thiệp điều trị.
Nguy cơ mắc chứng trầm cảm sau sinh hoàn toàn có thể cao hơn ở những trường hợp có người thân trong mái ấm gia đình mắc chứng bệnh này. Hoặc người mẹ từng có tiền sử bị trầm cảm ở các lần sinh trước.
Sang chấn tâm lý
Quý phái chấn tâm lý sẽ là nguyên nhân phổ biến gây trầm cảm sau sinh ở kề bên rối loạn hormone. Tâm lý bị kích động rất có thể tóm nguồn từ:
- Mâu thuẫn trong quan hệ vợ chồng và các mối quan hệ mái ấm gia đình
- Sinh khó, trẻ sinh ra mắc bệnh bẩm sinh, nan y hoặc con chết ngay sau khi sinh
- Thấp thỏm quá mức về việc chăm bẵm con cái (thường gặp ở người mang thai khi tuổi còn bé dại, lần đầu tiên làm mẹ,…)
- Phải tự mình chăm sóc con cái, không thu được sự giúp đỡ từ bạn đời & người thân
- Thiếu sự gây được sự chú ý, không có người động viên và sẻ chia. Một số nam giới cũng có thể có thể bị trầm cảm sau sinh do người bà xã quá chú tâm đến con trẻ mà không lưu ý đến mình
- Mang thai ngoài ý muốn, không hề biết bản thân mang thai cho đến khi sinh nở, con ngoài giá thú
- Không được nhìn mặt và chăm bẵm con (mang thai hộ hoặc do bị ép buộc phải rời xa con do nhiều tại sao khác)
- Lo ngại về luận điểm tài chính, sợ con cái tác động đến công việc
Những nhân tố nguy cơ
Ngoài ra, nguy cơ bị trầm cảm sau sinh cũng có thể tăng lên khi có các nhân tố như:
- Tiền sử trầm cảm trước đó
- Tiền sử rối loạn lo sợ
- Có tiền sử rối loạn lưỡng cực, đặc biệt type 2 (thể bệnh đặc trưng bởi giai đoạn trầm cảm nhiều hơn hưng cảm)
- Gần ngày sinh phải đối mặt với những biến cố như mất việc làm, mái ấm gia đình phá sản, mất người thân, bạo hành mái ấm gia đình,…
- Tiền sử lạm dụng ma túy & nghiện rượu
Các đối tượng dễ mắc trầm cảm sau sinh
- Người có tiền sử bị bệnh trầm cảm sau sinh, nguy cơ lập lại 1/2. Tiền sử trầm cảm ngoài thai kỳ, nguy cơ trầm cảm sau sinh 25%. Ngưng dùng thuốc chống trầm cảm lúc mang thai, 68% rơi vào trạng thái trầm cảm, nếu liên tục dùng thuốc thì 25% bị trầm cảm.
- Đang trong độ tuổi < 18.
- Trải qua các event gây căng thẳng trong thời gian trước: đau ốm, hiếm muộn, thất nghiệp.
- Thiếu sự giúp sức, đồng cảm san sẻ của người thân, đặc biệt là người chồng
- Mâu thuẫn bà xã chồng, mâu thuẫn với mẹ chồng.
- Thai kỳ đáng tiếc
- Biến chứng thai kỳ: thai chết lưu, sảy thai.
- Trầm cảm dễ xuất hiện ở người con so, tuy vậy vẫn có thể xảy ra ở con rạ.
Dấu hiệu trầm cảm sau sinh dễ nhận biết đặc biệt là gì?
Cảm thấy cô đơn trong thời gian dài
Đây là cảm giác phổ biến nhất của chứng trầm cảm sau sinh. Mẹ thường cảm thấy khó khăn hơn để rời khỏi ngoài hoặc giữ liên lạc với bằng hữu khi có em nhỏ xíu. Thậm chí, khi ra ngoài mẹ cũng thường tự so sánh mình với các người khác.
Cảm thấy tội lỗi và thất vọng
Mẹ hoàn toàn có thể sẽ cảm nhận thấy mình thật tệ vì không mến yêu con mình đủ nhiều, không hẳn là một người mẹ tuyệt vời hoặc cảm nhận thấy mình không đủ sức đối mặt với vai trò làm mẹ. Nhiều mẹ thậm chí có cảm giác thất bại trong vai trò làm mẹ.
Tâm trạng buồn, trống rỗng
Mẹ thường thấy buồn nhưng không rõ ràng tại sao, nhiều khi cảm nhận thấy mọi thứ xung quanh thật trống rỗng, tuyệt vọng. Mẹ không còn thấy các sở thích trước & trong khi mang thai mang về niềm vui nữa, kể cả với chồng mình.
Tâm trạng thường xuyên thay đổi
Đa số những mẹ có dấu hiệu trầm cảm sau sinh nói rằng họ thường gắt kỉnh với những điều nhỏ dại nhất. Bên cạnh đó, nhiều mẹ thường xuyên cảm thấy lo lắng, bất an, cảm giác này nhiều hơn khi mẹ xuống đường & gặp gỡ nhiều người. Các thứ lắt nhắt lại trở nên nghiêm trọng & mẹ thấy thật khó mà đặt nó vào đúng hoàn cảnh. Bên cạnh đó, mẹ cũng tương đối mau nước mắt, cảm xúc dạt dào và đôi lúc lại khóc mà chẳng rõ ràng vì Sao.
Rối loạn giấc ngủ là dấu hiệu nhận biết trầm cảm sau sinh
Từng ngày mẹ thức dậy với cảm giác mệt mỏi thậm chí là sau một giấc ngủ dài. Một dấu hiệu khác là mẹ không thể ngủ hoặc rất khó đi vào giấc ngủ cho dù cả ngày chăm nhỏ xíu có mệt thế nào đi nữa.
Khó tập trung
Mẹ cảm nhận thấy thật khó để mà tập trung vào điều nào đó, cũng giống như khó tự kiểm soát điều hành mình hoặc một công việc dễ dàng gì đấy.
Rối loạn ăn uống và mệt mỏi
Dù trước đây ăn uống không là điểm với bạn nhưng lúc này, bạn chỉ có thể ăn rất ít hoặc ăn không hề ít. Nhiều mẹ từng trầm cảm cho rằng họ Hình như không thể điều hành được lượng thức ăn mỗi ngày, chỉ ăn vì cảm thấy trống rỗng và muốn ăn.
Bên cạnh đó, nhiều người cũng cảm thấy bị đau nhức cơ thể, nhức đầu, đau cơ… trong suốt thời gian dài sau khi sinh.
Nếu nhìn thấy bản thân mình đang có bất cứ biểu lộ nào ở trên, hãy tìm kiếm ngay sự giúp đỡ từ mái ấm gia đình, bạn đời hoặc các chuyên gia tâm lý có kinh nghiệm. Ai ai cũng sẽ có những lúc thấy mệt mỏi, buồn & khóc vào lúc nào đó – nhưng nếu nó lặp lại tiếp tục quá thì rất có thể bạn đã mắc chứng trầm cảm sau sinh .
Xem thêm: Dấu hiệu và cách chữa bệnh trầm cảm
Cách vượt qua trầm cảm sau sinh
Điều trị trầm cảm sau sinh rất có thể có thành tựu tốt nếu thực hiện điều trị sớm. Những chuyên gia sức khỏe tâm lý rất có thể giúp mẹ sau sinh có hướng điều trị trầm cảm thích hợp và chính xác nhất. Trong đó hoàn toàn có thể đề cập đến một số phương pháp như:
Tham vấn tâm lý
Người mẹ trầm cảm sau sinh sẽ được giao tiếp riêng với chuyên gia sức khỏe tâm thần hoặc nhà tâm lý học. Các lương y hoàn toàn có thể sử dụng liệu pháp hành động nhận thức tức là giúp người bệnh nhận ra & đổi mới những suy nghĩ tiêu cực và hành động của bản thân 1 cách dần dần; hoặc liệu pháp tương tác nghĩa là giúp mọi người xung quanh hiểu được & giúp đỡ người bệnh điều trị hiệu quả.
Nữ giới trầm cảm nhẹ có thể được tư vấn điều trị. Những trường hợp nặng trĩu hơn rất có thể được điều trị tư vấn kết phù hợp với sử dụng thuốc.
Điều trị bằng thuốc
Cố gắng báo với thầy thuốc về tất cả các triệu chứng gây khó chịu, điều đó sẽ giúp cho y sĩ chẩn đoán chính xác về bệnh hơn. Thuốc được kê toa bình thường hoặc là thuốc an thần hoặc là thuốc chống trầm cảm. Thuốc chống trầm cảm có tác dụng ức chế lên não bộ, điều chỉnh tâm trạng.
Khi người mẹ nghĩ rằng mình bị trầm cảm sau sinh thì nên tư vấn với lương y càng sớm càng tốt.
Tuy nhiên việc dùng thuốc chống trầm cảm cần được xem xét & theo đúng chỉ định của lương y. Nếu dùng thuốc không hiệu quả, hoặc người bệnh cảm thấy khó chịu, nên đến thầy thuốc thay đổi thuốc hoặc liều dùng.
Nếu thuốc phù hợp với bạn thì không nên rút ngắn thời gian điều trị, bởi trầm cảm sau sinh cần thời gian điều trị kéo dài để được hồi phục hoàn toàn. Nếu sau khi ngưng thuốc, những triệu chứng tái phát thì đừng nên tuyệt vọng, nên đến thầy thuốc tư vấn thêm.
Giúp đỡ từ người thân
Bạn bè và gia đình cần động viên, giúp đỡ và chắc chắn người mẹ đang được điều trị trầm cảm. Hãy hiểu rằng bệnh đang ở giai đoạn tạm thời & san sẻ, đồng cảm với xúc cảm, sở thích của họ. Sự giúp sức từ gia đình nhập vai trò quan trọng, giúp người mẹ hồi phục nhanh chóng.
Vai trò của bản thân
Bên cạnh những cách thức điều trị cũng như san sẻ cùng người thân, bản thân người mẹ nhập vai trò rất quan trọng trong quá trình bình phục. Người mẹ đang trải qua trầm cảm nên tin yêu & kiên nhẫn vào kỹ năng cải thiện chứng trầm cảm của chính bản thân mình.
Hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng quá lo ngại khi đau, mệt, bởi đau nhức là trạng thái những sản phụ sau sinh hoàn toàn có thể trải qua, & mệt mỏi là tại sao khiến trầm cảm trở nên trầm trọng hơn. Đồng thời lắng nghe cảm hứng của bản thân mình, thư giãn và làm những điều bản thân thích thú.
Chăm nom sức khỏe bản thân bằng việc ăn uống điều độ, bổ sung cập nhật trái cây & rau xanh mỗi ngày.
Lời kết
Trầm cảm sau sinh là chứng bệnh tâm lý phổ biến, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của mẹ và bé. Chính vì vậy, bắt gặp bệnh & can thiệp điều trị sớm là điểm hết sức cần thiết. Người nhà người bệnh trầm cảm sau sinh nên khám phá & lựa chọn địa chỉ chữa trị chứng trầm cảm uy tín để đạt hiệu quả cao nhất.
Kha My – Tổng hợp & chỉnh sửa
Tham khảo (www.huggies.com.vn, www.vinmec.com, syt.bacgiang.gov.vn)
